مسیر عشق

معرفی آثار وافکار بزرگ مرد زمانه آیت الله العظمی محمد رضا نکونام هدف این مجموعه است

معرفی آثار وافکار بزرگ مرد زمانه آیت الله العظمی محمد رضا نکونام هدف این مجموعه است

مسیر عشق

معرفی راه عشق وکمال به آسانی میسر نیست واین راه راهنمایانی می خواهد آنانی که محبوب پروردگارهستند وراه را به دیگران می آموزند شخصیتهایی چون آیت الله نکونام
حضرت آیت اللّه‏ العظمى نکونام (مدّ ظلّه العالى)داراى ده‏ها اثر ارزنده در موضوعات گوناگون است. این آثار پیرایه زدایى و حل مشکلات علمى به شیوه‏ اى بدیع و نو را دنبال مى ‏نماید. به فرموده ‏ى معظم‏ له: "چیزى که در تمام دروس و نوشتارم شاخص است، پیرایه ‏زدایى، تحقیق و ترمیم مشکلات علمى گذشتگان و راه‏گشایى نسبت به آینده ‏اى برتر براى انسان و جهان اسلام مى ‏باشد."
آن‏چه در این نوشته ‏ها مورد اهمیت نگارنده بوده، بازسازى مبانى علمى و دینى و پیرایه ‏زدایى کتاب‏هاى اسلامى است که موجبات رکود و خمودى جامعه‏ى اسلامى را همراه داشته است. هم‏چنین تقویت عوامل جهل ‏زدایى و رفع نواقص و موانع فقهى، فرهنگى، عقلى، فلسفى، عرفانى و اخلاقى در تمامى جهات فردى و اجتماعى که سبب حیات علمى و دینى هرچه بیش‏تر جامعه‏ى مسلمین مى‏ گردد را امرى ضرورى دانسته‏ اند.
باید گفت این آثار به نوآورى و گره‏ گشایى در قلمرو اندیشه‏ى دینى و بازپیرایى ذخایر فکرى اسلامى در حوزه‏ى معرفت دینى اهتمام دارد و به تحقیق جامع و منسجم زیر ساخت ‏هاى اندیشه دینى مى ‏پردازد و آسیب ‏هاى باور داشت‏ه اى دینى را به چالش مى ‏کشاند و به ارایه‏ى راه گذار از بحران‏هاى پیش روى آن مى‏ پردازد و پیرایه ‏زدایى از آموزه ‏هاى دینى و زدودن انحرافات و پاسخ به شبهات را مهم‏ترین هدف خود مى ‏داند و همان‏گونه که گذشت ،مى‏ توان تولید علم و نوآورى در حوزه‏ى دین پژوهى و پاسخ به نیازهاى جامعه‏ى جوان امروز را از مهم‏ترین ویژگى‏ هاى آن دانست.

طبقه بندی موضوعی

۸۹ مطلب در شهریور ۱۳۹۴ ثبت شده است

اگر بتوان معنای این آیات را به درستی دریافت، دریای بیکرانی از حکمت و معرفت را بر روی دل می‌گشاید و دگرگونی هویتی در اندیشه به لحاظ شناختی که باید از هستی و پدیده‌های آن داشت پیش می‌آورد.

محبوبان انعامی به کسی ظلم روا نمی‌دارند؛ چنان‌چه گروه اِنعامی‌ها در سورهٔ اَنعام چنین معرفی شده‌اند: «وَکیفَ أَخَافُ مَا أَشْرَکتُمْ وَلاَ تَخَافُونَ أَنَّکمْ أَشْرَکتُمْ بِاللَّهِ مَا لَمْ ینَزِّلْ بِهِ عَلَیکمْ سُلْطَانا فَأَی الْفَرِیقَینِ أَحَقُّ بِالاْءَمْنِ إِنْ کنْتُمْ تَعْلَمُونَ. الَّذِینَ آَمَنُوا وَلَمْ یلْبِسُوا إِیمَانَهُمْ بِظُلْمٍ أُولَئِک لَهُمُ الاْءَمْنُ وَهُمْ مُهْتَدُونَ» (انعام / 81 ـ 82).

ویژگی بسیار مهم انعامی‌ها این است که به کسی ظلم روا نمی‌دارند و خیر هر کسی را به او می‌رسانند. ظلم هیچ گاه در حریم آنان وارد نمی‌شود. در جلد دوم «تفسیر هدی» گفتیم کسی می‌تواند خیر پدیده‌ها را به آن‌ها برساند که عشق و معرفت داشته باشد. کسی که عشق نمی‌شناسد و معرفت ندارد نه توان خیررسانی دارد و نه حظوظات نفسانی او اجازه می‌دهد خودشیفتگی خود را کنار نهد و سهم و بهرهٔ هر کسی را به او برساند. نفس چنین کسی رام نیست و بر هر کسی به صرف خوشامدی نفسانی، تاخت می‌گیرد و به او می‌دهد آن‌چه را که نباید بدهد یا باز می‌دارد آن‌چه را که باید برساند.

محبوبان الهی به غیر حق آلوده نمی‌شوند و نسبت به ظلم یا باطل نفوذناپذیر و پس زننده‌اند.

انعامی‌ها چون ظلم ندارند هم خود در امنیت هستند و هم پناه امنیت دیگران می‌باشند. اِنعامی‌ها همواره در امنیت هستند و غیر آنان ترس و خوفی برآمده از نهاد خود و رجای نسبت به حق تبارک و تعالی دارند. غایت کمال نیز رفع شک و شرط است؛ یعنی نه باید شک به حق تبارک و تعالی داشت و نه شرطی برای او گذارد. عارف واصل کامل هیچ شرطی برای خداوند متعال ندارد؛ به‌طوری که اگر به جهنم هم وارد شود باز به فریاد بلند اعلان می‌دارد: تو را دوست دارم؛ برخلاف فراوانی که تا نان آن‌ها گرفته می‌شود ناشکری می‌کنند و دعوا راه می‌اندازند.

اِنع

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۷ شهریور ۹۴ ، ۱۸:۳۱
صراط مستقیم

گفتیم آیات ششم و هفتم سورهٔ حمد در بیان تقسیم مردمان است و انواع متفاوت آنان را بیان می‌دارد. این دو آیه از چهار گروه بندگان سخن می‌گوید: «الَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیهِمْ»: اِنعامی‌ها، «الْمَغْضُوبِ عَلَیهِمْ»: مغضوبان، «الضَّالِّینَ»: گمراهان و چهارمین گروه، هدایت‌طلبانی هستند که توسط اِنعامی‌ها به صراط مستقیم اِنعامی‌ها هدایت می‌شوند، چنان‌که می‌فرماید: «اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِیمَ. صِرَاطَ الَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیهِمْ غَیرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیهِمْ وَلاَ الضَّالِّینَ».

«اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِیم» راهی عام است و با «صِرَاطَ الَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیهِمْ غَیرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیهِمْ وَلاَ الضَّالِّینَ» خاص می‌شود و به صراط انعامی‌ها اختصاص می‌یابد؛ زیرا تمام انعامی‌ها بر صراط می‌باشند، ولی چنین نیست که تمامی اهل صراط انعامی باشند.

توجه شود که آیات «اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِیمَ. صِرَاطَ الَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیهِمْ غَیرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیهِمْ وَلاَ الضَّالِّینَ» از زبان بنده آن هم بندگان هدایت‌جو است و لازم آن باور، معرفت، ایمان و تصدیق به راه انعامی‌هاست و لحاظ صدق بنده را با خود دارد و از زبان حق تعالی نیست تا جای آن باشد که بنده اظهار بی‌خبری و ناآگاهی کند، بلکه او از زبان خود بندگان، اِنعامی را خبر می‌دهد و تصدیق می‌کند و راه آنان را می‌طلبد و سندی است اقراری که بنده به آگاهی از وجود چنین بندگانی که مورد انعام حق تعالی بوده‌اند اعتراف کرده و به آن گواهی و شهادت داده است و روز قیامت به همین گواهی، قابل بازخواست و مؤاخذه است. در این میان، مهم این است که گروه یاد شده از همین آیات و بدون دخالت سندی بیرونی مورد شناسایی قرار گیرند و با این تحلیل، تفسیر آیات شریفه از خود این آیات به دست می‌آید و از آن‌جا که قرآن کریم روشنگر هر چیزی است، خود قرآن کریم برای تبیین فرازهای نورانی خویش کافی است و کتابی ناطق و مبین است نه صامت. قرآن کریم برای کسی که اهل آن نیست و توان انس گرفتن با این تنها کتاب وحی را ندارد صامت است. کسی که خود صامت است قرآن کریم برای او صامت است و صامت وصف خلقی قرآن کریم است، وگرنه همین قرآن کریم برای حضرت امیرمؤمنان علیه‌السلام ناطق است؛ چرا که حضرت امیرمؤمنان علیه‌السلام خود ناطق است.


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۷ شهریور ۹۴ ، ۱۸:۳۱
صراط مستقیم



این محبوبان ذاتی، عارفان و اولیای درگاه حق و مومنین می‌باشند که صاحبان عشق ذاتی هستند و قدرت فهم و درک عشق حقیقی را دارا می‌باشند. غیر مومن و انسان عادی قدرت بصیرت چنین عشقی را ندارند و در مسیر طبیعی و کشاکش روزگار و زندگی با توجه به استعداد، زمان، مکان و توان بهره‌بری و آگاهی اینان، عشق حقیقی به ذهن این افراد تزریق و فهمانده می‌شود و اگر در این دنیا توفیق دست‌یابی به این حقیقت را نیابند در دنیای دیگر و به‌طور گسترده‌تر تا ابد به‌طور مداوم فرد را به این حقیقت آگاه می‌سازند که جز عشق حق دوست‌داشتنی و گوارای جان آدمی نیست. گاه ناملایمات و بلایای پیش‌آمده در زندگانی، فرد را متنبه و آگاه می‌سازد که جز دل‌دادهٔ حضرت دوست نگردد و اگر حسن و کمال کسی و یا چیزی او را فریفته می‌کند و عاشق می‌سازد، بداند که این کمالات و زیبایی‌ها جز ظهوری از صاحب حقیقی آن یعنی حضرت حق نیست؛ به‌طوری‌که اگر این حسن، کمال و زیبایی به هر شرایطی از او برداشته شود، دیگر آن تجاذب و دل‌فریبی را نخواهد داشت. این ظهورات خلقی جز واسطه برای یافتن عشق حقیقی نیستند. واسطه از خود چیزی ندارد و اگر دارای کمال، حسن، علم و زیبایی باشد، همه محدود و عاریتی می‌باشد، بدین‌گونه که این زیبایی با مرگ از میان می‌رود و این الهٔ جمال و زیبایی و پری‌روی خرّم، چهره‌ای زشت، کریه و بدبو پیدا می‌کند و دیگر آن طراوت و لطافت را نخواهد داشت. سرچشمهٔ عشق حقیقی و کمالات آدمیان جز خداوند عاشق نمی‌باشد.


اگر مراتب عشق مراعات نشود و حرمت این عشق مقدس حفظ نگردد و آلودهٔ به گناه شود؛ به‌گونه‌ای که در پی این غفلتT چهرهٔ حقیقی عشق پاک در ظهورات نادیده گرفته شود و صاحب این عشق ذاتی به فراموشی سپرده شود، عشق مورد نکوهش، سرزنش و ملامت است. این که گفته می‌شود: دوست داشتن که گناه نیست، باید گفت آری! اگر عشق با حفظ مراتب و خصوصیات آن ملاحظه شود و قید و بندهای هرگونه عشقی در راه درست و صحیح آن عمل شود، به‌گونه‌ای که انسان را به حرام و معصیت نکشاند، این جمله حقیقتی است که قابل پذیرش است. اگر انسان هرکس و هرچیزی را با متعلقات آن دوست داشته و عاشق باشد مورد تحسین است. به‌طوری‌که؛ عالم را به خاطر علمش، پدر و مادر را به عشق و حب ولایتشان، همسر را به عشق زوجیتش، زن مومن را به حب کمال و عفتش، مرد مومن و وارسته را به حسن ایمان و قدرتش دوست بدارد و به کمالات ایشان عشق‌ورزی داشته باشد. کمالی که منشأ و صاحب آن خداوند است. عاشق حقیقی تمام ظهورات را به عشق حق عاشقانه پرستش می‌نماید و حرمت همهٔ هستی را به ذات حق نگه‌دار می‌شود و نغمهٔ: به جهان خرم از آنم که جهان خرم از اوست عاشقم بر همه عالم که همه عالم از اوست را زمزمهٔ کلام و جان خویش می‌سازد. این انسان کامل، مطهر به عشق زلال حق می‌باشد به‌طوری‌که؛ هم طاهر است هم مطهِّر، هم عاشق است و هم معشوق. در عین این‌که خود عاشق و طاهر است و به هستی عشق می‌ورزد، مکمل عشق مخلوقات نیز می‌شود و به آنان عشق، صفا، طهارت می‌دهد. خود به نور حق حیات و روشنی یافته و به دیگران نیز حیات، روشنی و امید می‌دهد.


 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۶ شهریور ۹۴ ، ۱۸:۴۶
صراط مستقیم

عشق مظهری و ظهور یافته از ذات حضرت حق در ظهورات، به‌طور وسیع و گسترده، آن به آن، پیوسته و مداوم در حال جریان است. چه اهل دنیا یعنی آنان که عشق آلوده و بیراهه و گمراه دارند و چه اهل آخرت یعنی مؤمنانی که دارای عشق حقیقی  هستند و راه هدایت را دنبال می‌کنند و چه اولیا ربانی و محبوبان ذاتی و اهل الله که ظهور عشق ذاتی حق می‌باشند. البته تمامی عشق‌ها جز ظهوری از عشق ذاتی حق نمی‌باشد. آن‌چه در هستی است همه مظاهر عشق ذاتی حق‌تعالی می‌باشد. فاعل، قابل و قبول عشق همه از عشق است، غایت عشق و میل به غایت نیز چیزی جز عشق نیست، اما این عشق مقدس در سیر نزول به خاک ناسوت آلوده گردیده و خاک ناسوت این عشق ملکوتی را برای اهل دنیا به غفلت و راه باطل کشانده است؛ این انسان زمینی غافل، عاشق است، ولی دارای عشقی گمراه. در حقیقت همه عاشق حسن حق می‌باشند، ولی در مصداق عشق، گمراه شده‌اند؛ برای نمونه انسانی که به گمان خود عشق تام و حقیقی به فرزند خود دارد، در مدت کوتاهی با پیشامد مساله‌ای که با حسابگری‌ها و خوی طمع‌ورزانه وی منافات دارد، با او دعوا می‌کند و از وی جدا می‌شود یا وقتی خود را عاشق دنیا، مظاهر و جلوه‌هایش می‌داند، هنگامی که به آن‌ها دست می‌یابد و امکانات دنیایی برایش فراهم می‌شود و به‌طورمثال؛ دنیا به کام او می‌شود، باز هم قانع نمی‌گردد و به دنبال راهی تازه‌تر برای رفع نیاز و رضایت خود قدم برمی‌دارد. مثلا به دنبال کسب علم می‌رود. ولی علم نیز او را سیراب نمی‌کند. گاه به عشق مال و ثروت دست و پا می‌زند و با دارا شدن آن کام خود را شیرین نمی‌یابد. گاهی به عشق آخرت برای دستیابی خیرات و کمالات تلاش می‌کند و این انسان تشنه و عاشق هر بار به تکاپو و جنبشی جدید روی‌ می‌آورد، اما عشق به آخرت، کمالات، علم، مال و ثروت، زن و فرزند، زندگی مرفه و تمام مظاهر دنیا هم‌چون نمکی می‌ماند که عط‌ش او را بیش‌تر می‌کند و فرد تشنه خود را سیراب نمی‌بیند. این چشم‌اندازهای ناسوت، مظاهر غفلت و مانع برای رؤیت عشق حقیقی می‌باشند و دوستی و حب نابه‌جا باعث گمراهی و دوری انسان از عشق حقیقی می‌گردد. جلوه‌های هستی ملیحه و نمک عشق ذاتی هستند. عشق شیرین همان عشق حق‌تعالی است که جز آن گوارای جان آدمی نیست. در واقع این انسان پر از عطش، تشنهٔ عشق حق می‌باشد و جز شیرینی عشق حق‌تعالی به کام او خوش نمی‌آید. هنگامی‌که پردهٔ دل‌بستگی‌های مجازی و غیر حقیقی در ناسوت کنار زده شود، راه برای رؤیت عشق حقیقی باز می‌گردد. عشق ذاتی حق است که انسان تشنه را سیراب می‌کند و دل این فرد عاشق را به نور حق جلا، صفا و روشنی داده و آرام می‌نماید. آرام دل این انسان بی‌قرار معشوقی جز حضرت حق نیست. این الهٔ معشوق، عاشقی است محبوب که آدمیان جز در بارگاه ملکوتی و صفای او امن و قرار نمی‌یابند.



۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۶ شهریور ۹۴ ، ۱۸:۴۵
صراط مستقیم

گر انسان در مسیر طبیعی خود گرد غفلت و جهل را از دل خود بزداید و با معرفت و آگاهی به واقعیت عشق ذاتی، پرده از بینش غیر واقعی خود بردارد، از خسران و راه جهل و ظلمت خارج شده و پای در مسیر شناخته شدهٔ واقعی و نورانی عشق ذاتی و حقیقی می‌گذارد. و به بیان قرآن کریم «الا الذین امنوا و عملوا الصالحات و تواصوا بالحق و تواصوا بالصبر». که اینان به گروه ایمان آوردندگان واقعی و عاشقان حقیقی پیوند می‌خورند. این افراد عاشقِ عمل صالحی می‌شوند که ریشه در ایمان و حقیقتی ربانی و الهی دارد. عمل صالحی که از سر ایمان و باور باطنی به محبوب و معبود است. این است عشقی حقیقی و راهی استوار، ملکوتی و نورانی.


در این راه فرد عاشقی حقیقی می‌شود که تمام زمینه‌های عشق او به همان عشق محبوبی حق برگشت می‌خورد. عشق وی از ذات حق و به هویت حق برگشت می‌خورد و دارای چرخشی موزون و حقیقی و سیری هم‌گون و متعالی است. چنین فردی عاشق است بالله و فی الله، من الله و الی الله. عاشق حقیقی عشق حق و هویت حق را در مظاهر خلقی او رؤیت می‌نماید. این عشق صافی علاقهٔ غیری ندارد. همهٔ علاقه‌ها و دل‌بستگی‌های وی از حق جاری و به حق صعود می‌یابد. در این بارگاه مقدس و عشق ملکوتی، دیگر جای تفکر نیست به این بیان که «تفکروا فی آلاء الله و لا تفکروا فی ذات الله». در مرتبهٔ ذات و هویت حق جای تفکر و فکر باقی نمی‌ماند. در آن مرتبه باید فقط عاشق بود و عشق دید و از عشق گفت و با عشق شنید. آن‌جا بارگاه عشق است جای حضور و مکان محبوب. این عشق بدون حجاب مختص عدهٔ قلیل و شمار اندکی از بندگان حق از جمله: اولیای کمل، محبوبین ذات و سالکان اهل دل، عاشقان و صاحبان بارگاه ملکوتی و قدسی عشق ذاتی حق می‌باشد. این محبوبین به حق نیز عاشق مظاهر و ظهورات هستی می‌باشند ولی در عشقشان هویت حق و چهرهٔ معشوق را نظاره‌گرند و دیگر نه گرفتار حجابند و نه پوششی. عشق پاک، طهور و قدسی، دل‌های ایشان را از آلودگی غفلت رهایی داده و به نور حق هدایت نموده است. عشق اینان صافی، ناب و خالص درگاه حق است. در حریم قدسی عشق این محبوبان پاک طینت جز حضرت حق، دیگری در نزدشان غریبه‌ای است بی‌هویت.


تفکر در عشق مرتبه‌ای نازل است که خصوصیت افراد و عامهٔ مردم می‌باشد. «تفکروا فی آلاء الله» زبان حال و ویژگی مردم ظاهربین و خوش زرق و برق‌بین است. آنان که به ظهورات و جلوه‌های رنگی تحسین حق می‌کنند و به همین ظاهر و خوشا‌مدی که از جلوه‌های نازنین خلقی و ظهوری دارند سرمست‌اند. این عشق در مرتبهٔ پایین و حجابی است، هرچند خالق و خدای آن را به خاطر این همه لطف و مرحمت و خوشامد تبارک گویند و بر هم‌چین الهٔ نازی که سفرهٔ عافیت و رحمت را بر فراوانی لذات دنیوی اینان گشوده احسنت گویند. پرستش، عشق به معبود و ستایش این دستهٔ بی‌شمار در حد همین تازگی‌ها و نعمت‌های رنگارنگ و گوناگون خلقی است که خداوند رحمت‌ورز نصیب اینان کرده و ارزانی دنیایشان نموده است. غایت و هدف عموم آدمیان غافل همین ظواهر پرزرق و برق زودگذر دنیای فانی می‌باشد. این گروه که شمار بیشتر آدمیان را دربر می‌گیرد، راه خسران، تباهی و ضلالت را پی‌گیری می‌نمایند؛ همان‌گونه که قرآن کریم بسیاری از اینان را با تعبیر «و اکثرهم لا یعقلون» یاد کرده است.



۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۶ شهریور ۹۴ ، ۱۸:۴۴
صراط مستقیم

احدیت ذاتی، مقام قدسی حق‌تعالی است که در آن‌جا دوئیت و غیریتی نیست. «لارسم و لاوصف» درخور آن است. این مقام و بارگاه قدسی همواره باز دارد، اما جز اولیای محبوبی ذاتی، کسی را یارای رسیدن به این مقام قدسی نیست. این مقام جایگاه فنای احدی است، مکانی بی‌جا و نشان که دیگر از محبوبی نشانی نمی‌ماند. عشق ذاتی حق در این بی‌جا و نشان، شعله‌ور است و محبوب را به آتشی می‌کشاند که دیگر غیریت، نشان و راه برگشتی برای وی نمی‌ماند و به فنای احدی بار می‌یابد. در این مقام است که «لاتفکروا فی ذات الله» حقیقت می‌یابد. همت، تلاش و تفکرِ فرد جایی برای رسیدن به این مقام را به وی نمی‌دهد چراکه فکر خود نشان دارد. احدیت ذاتی، عشق ذاتی و بی‌جا و نشان حق است.


ظهور حق و فاعلیت حق، ظهوری عشقی است و به عشق ذاتی حق برمی‌گردد که در این عشق غیریت، فقر و فقدانی نیست. خداوند به عشق ذاتی فاعل و کارپرداز است. بنابراین در فاعلیت و کارپردازی حق، جبر، اختیار، رضایت و قهری نیست و فاعلیت خداوند چنین اوصافی را بر نمی‌تابد.


عشق در مرتبهٔ تعین و ظهور فعلی بر دو قسم است: یکی عشق حجابی و دیگری عشق بدون حجاب. عشق حجابی همان عشق سِعی و گسترده در ظهورات هستی می‌باشد که مخلوقات، موجودات، انسان، حیوانات، نباتات و گیاهان و جماد را شامل می‌شود. این عشق در مراتب پایین یعنی جماد و نبات در حد عشق جمادی و طبعی است.


عشق حجابی در انسان‌ها دل‌بستگی‌های دنیوی و غایت‌ها و هدف‌هایی غیر خدایی و علاقه به جلوه‌ها و ظاهرهای غیر حقیقی و دور از خداست، از این رو باطل است. هرگونه حرکت و راه‌یابی به هر مسیری و غایت و هدفی بر پایه عشق است. در حقیقت غایت و هدف حق‌تعالی است و راه نیز جز راه حق نمی‌باشد، ولی فرد گمراه هدف را به علت غفلت در عشق، به ظاهر و دنیا می‌داند و راه را نیز به علت نداشتن معرفت و آگاهی به بیراهه می‌کشاند. فرد غافل این عشق مقدس را به غرض‌های دنیوی و غافلانه خود آلوده می‌نماید. فرد گمراه و غافل عشق حقیقی را در همین مطامع دنیوی خود یعنی عشق به مال، خانه، زن و فرزند، علم، صنعت و زر و زیور بسنده می‌داند. آیهٔ «ان الانسان لفی خسر» در خور این افراد می‌باشد. افرادی که عاشق می‌باشند ولی در ضرر و خسرانی جبران‌ناپذیر سیر می‌کنند. گرد غفلت و نداشتن علم و معرفت به حقیقت عشق مقدس و ربانی، این افراد را به جهل، گمراهی و ظلمت کشانده است تا جایی که اهداف و آمال و آرزوهای بی‌اساس دنیوی، اینان را از حقیقت عشق بازداشته و به بیراهه کشانده است. غفلت شخص غافل هم‌چون حجابی وی را گرفتار عشق غیر حقیقی و آلوده به دنیا و مظاهر آن کرده است.


ا

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۶ شهریور ۹۴ ، ۱۸:۴۳
صراط مستقیم

عشق ذاتی حق‌تعالی از مقام ذات تا گستره ناسوت

عشق، امری مجرد و وصف ذات خداوند است. حقیقت عشق بدون حیات و علم نقش نمی‌بندد. بنابراین عاشق دارای علم و صاحب اقتدار و اراده است. خداوند دارای ذات و وجود است. او وجودی عاشق است . خداوند ظاهر می‌شود به عشق و عشق ذاتی حق چیزی زیاده و غیر از حق نیست. محبت ذاتی همان تجلی ذات به ذات است. خداوند نفس ذات خویش را که تمامی کمال است رؤیت می‌کند و همین رؤیت ذات حق، عشق ذاتی حق می‌باشد. همهٔ اسما و صفات حق و ظهورات اسما و صفات از عشق خداوند ظهور یافته‌اند؛ بنابراین عشق وصف تمام اسما و صفات الهی است. عشق حق‌تعالی آغاز و پایانی ندارد و عشق حقیقتی است که در کنه ذات حق می‌باشد. ظهور کمالات حق آن هم به عشق، در سه مرتبه می‌باشد: تجلی ذات به صفات، تجلی  صفات به اعیان ثابته، تجلی اعیان ثابته به مظاهر.

خداوند، عاشقِ اظهار کمالات خویش است؛ چرا که کمالِ عاشق، اظهار ظهور است و در کمال، پنهانی و پوششی نیست. وجود حق به سبب عشق ذاتی، دارای اظهار و تجلی است. حق‌تعالی در احدیت اظهار تجلی ندارد، بلکه تجلی حق به واحدیت ظهور پیدا می‌کند. این تجلی در احدیت، انبساط و اظهار ندارد و همچون انعکاس صدا در کوه به ذات حق باز می‌گردد. برگشت تجلی انبساطی به ذات حق، واحدیت را اظهار می‌کند. تجلی حق در احدیت چون جایی برای خود نمی‌بیند، به ذات حق برگشت می‌خورد ولی این عشق و رحمت ذاتی پیوسته وجود دارد و پنهان و یا گم نشده است و باید در جایی خودش را باز و به ظهور رساند؛ بنابراین همانند موج واحدیت را ظاهر می‌سازد.


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۶ شهریور ۹۴ ، ۱۸:۴۲
صراط مستقیم

خداوند حتی با بندگان سرکش و نافرمان خود نیز با ناز و مهربانی و با رأفتی عاشقانه و با صبر و تحملی که شایستهٔ منزلت خدایی اوست رفتار می‌نماید و چنین نیست که آنان را به سرعت عذاب کند. به‌طورمثال؛ حق‌تعالی در قرآن کریم از مهلت‌هایی می‌گوید که به بنی‌اسرائیل می‌داد، بلکه عبرت گیرند تا عذاب درناک و هلاک کننده بر آنان نازل نشود؛ همان‌طور که میان آیهٔ املاء و آیهٔ عذاب این گروه دو آیه فاصله افتاده است تا این مهلت را برساند. منش خداوند در برابر دشمنان خود چنین بزرگوارانه است و خشونت و پست‌نگری، عیبی است که هر عیب دیگری را با خود می‌آورد و انسان هرچه هم محتوای علمی و عبادی داشته باشد با آن موجودی پست و بی‌ارزش می‌گردد و مانع از آن می‌شود که انسان اخلاقی خدایی به خود گیرد و «تخلّقوا بأخلاق اللّه» (بحار الانوار، تحقیق بهبودی، انتشارات موسسهٔ الوفا، بیروت 1403 ق، ج 58، ص 129) را به هوش جان بنیوشد. رفتارهای خشنی که گاه از برخی از مسلمان‌ها دیده می‌شود، فرهنگ دین و قرآن کریم نیست و عقده و خُلقی شخصی است که البته بی‌تأثیر از فرهنگ استکباری سلاطین و شاهانی که چند هزار سال با قلدری بر گردهٔ مردم کوبیده و آنان را تحقیر کرده و کوچک می‌خواسته‌اند نیست. راز ماندگاری ائمهٔ اطهار و شخص حضرت امیرمؤمنان علیهم‌السلام در طول تاریخ این بوده است که در برابر اهانت‌های دشمنان با رأفت، کرامت، گذشت و بزرگواری برخورد می‌کرده‌اند و در برابر مردم هیچ‌گونه عصبیت و تندی نداشته‌اند.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۶ شهریور ۹۴ ، ۱۸:۳۹
صراط مستقیم

من در آن فضا، ظهور عشق را یافتم و هیبت زیبای او را چشیدم و با بود او، امان یافتم. چهرهٔ مولایم، حق‌تعالی آن تاریک‌خانه را روشنا ساخته بود و با شراشر ظهور خویش، سایهٔ سبز «مولا»یم را احساس می‌کردم. لحظه‌های خدایی‌بودن ملموسم بود و عاشق‌شدن بر بندبانان را مزمزه می‌کردم. دادار رعنایم با قامتی رسا، چه زیبا دلبری‌ام می‌نمود و حُسن آفرینش خویش را با صدای غزل، به هوش جانم می‌نوشانید؛ رعنایی که همتایی ندارد و زلف سیاهش قرار روزم و رؤیای جانم بود. جمال لطف او، جامی دریایی از صهبای عشق و مستی بود. شور وجودش وصف رخ‌اش بود و دور تلاشِ ذرّه ذرّهٔ آفرینش، نمادین غنودش. هر غنودش چهره‌ای و هر جلوه‌ای چهره‌سرای درودی خوش و نازآفرین با سودایی گُر گرفته از طنّازی آن بی‌نیازِ رازدانِ تمامی نقش‌های عشق و عاشقی.

آن فضای غریبی، بی‌کسی و بی‌آشیانی، رؤیای یتیمی‌ام را زنده نمود و درد لتیمی و بی‌مادری را جراحتی تازه داد. آرامِ‌جانی خَلقی نداشتم؛ اما دلم در نزد حق، آرامشی خوش داشت و او را خویش و آشنای خود می‌یافت؛ از این رو، تنهایی‌ام همان آرامم بود و شیرینی شورآفرینِ جانم می‌شد و مرا چالاک و مست می‌ساخت. اهورایی‌نشینان برایم چرخی جولایی و دستی مولایی داشتند. با خدای خویش در آن دار دیوارین، میهمان خَلقی بودم ناشنیده، و تو خود حیث مفصل از این مجمل؛ مجملی که حکایت آن در این غزلیات عاشقی آمده و بر نفْس‌های ناسازگار، چون مرغ چکاوک با منقار خویش زخمه می‌آورد و چون کوچه پس کوچهٔ چکاوک دستگاه موسیقایی سه‌گاه، آهنگ مناسب ساز می‌کند برای شطّ خونی که در پیش دارد.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۵ شهریور ۹۴ ، ۱۷:۵۹
صراط مستقیم

جز دلی ساده به رنگ خدا ندارم و غزل‌هایم نیز بر همین وزان، جز مناجات‌هایی ساده نمی‌باشد که از این سینه برخاسته است.

 

مناجات با نگار نازنینی که مِثْل و بَدیلی برای او نیست و در دوستی و رفاقت، حضرت دوست و عالی‌جناب رفیق می‌باشد؛ خدایی که در رفاقت خود چنان نابِ ناب است که بی‌نقاب در حضور تو می‌نشیند و شور شب شعر می‌آفریند. اگر عاشق، پروای خرابی نداشته باشد، او نیز بی‌پروا به بر او می‌آید و رباب ذات خویش می‌نمایاند؛ نمایشی که کم‌ترین برات مشاهدهٔ آن، غربت ناسوت و گرفتاری‌های بلا و وِلا می‌باشد؛ در برابر کسانی که خوبی‌هایشان غمّازی و بندی برای سبب‌سازی است.

مجموعه غزلیات "زخمه چکاوک" ، از غربت «حق‌تعالی» و خوبان و اولیای حضرتش در ناسوت می‌گوید. در ناسوت، رؤیای عدالت بی‌فروغ می گردد، خزان، پاکی و تقوا را در خود می‌گیرد و صفا و محبت کم‌رنگ می‌شود. دنیای امروز را صندوق‌های زر و سکه و سلاح‌های زورآفرین، مدیریت می‌کند. مردمان ناسوت امروز، خوبی و خوشی در جان خویش نمی‌یابند. «زخمهٔ چکاوک»، مجموعه شعری است که در 44 روز از روزهای خشک زمستان 1393 در محیطی «ویژه» سروده شده است. من در آن تنهایی خویش، هر گاه می‌خواستم آهنگ مغازله با حق‌تعالی نمایم، با غزل به مناجات با خدای خویش مشغول می‌شدم. آن حالات برای من، کوچه‌هایی بود که مرا به دیار دلدار می‌رساند؛ کویی که بی‌شرط و شک، در آن راه افتادم تا در خانهٔ دلدار، یارم را با سلامی، لبیک گفتم؛ یاری که برایم خنده آورد. حق‌تعالی «سلام» بود و سلامم را پاسخ گفت. پاسخ او بلای جان من گردید و التهاب عشقش تا مرا در خاک و خون نکشد، رها نمی‌کند. قوت دلم در آن محیط، حق‌تعالی بود، و عشق و مستی او، هم دلم را شاداب و سرزنده و پرانرژی می‌دارد و هم مرا بر خط جنون، پایدار می‌سازد؛ عشقی که آتش آن، پی در پی بر هُرم دل سودایی‌ام می‌افزاید؛ دلی که در صبح ازل، معشوق و محبوب خویش را یافته است؛ عشقی که از صبح ازل تا شام ابد، مست، حیران و هیمانی است؛ خواه در خانهٔ دل باشد یا در شطّ خون. مکان‌ها تفاوتی ندارند و تنها نور حق‌تعالی و امید به اوست که رونق تنهایی‌ام می‌باشد؛ نوری که بدون سبب و بی‌مزد و اجر نصیبم شده است.


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۵ شهریور ۹۴ ، ۱۷:۵۸
صراط مستقیم