صلوات2

 

صلوات؛ ذکر خداوند و فرشتگان

اللهم صل علی محمد و آله: خداوندا، بر محمد و آلش درود و رحمت فرست.

در بزرگی و جای‌گاه ذکر صلوات، همین بس که حق تعالی می‌فرماید: «إِنَّ اللّهَ وَ مَلائِکتَهُ یصَلُّونَ عَلَی النَّبّی یا أَیهَاالَّذینَ آمَنوا صَلُّوا عَلَیهِ وَ سَلِّموا تَسْلیما؛( احزاب/56.) به‌طور قطع خدا و فرشتگان او بر پیامبر« صلی‌الله‌علیه‌وآله » درود و رحمت می‌فرستند. ای گروه مؤمنان، شما نیز بر او صلوات و درود بفرستید و سلام دهید؛ سلامی که در خور شأن و بزرگی مقام او باشد.»

در این آیه، حق تعالی ذکر صلوات را به عنوان ذکر خود و فرشتگان معرفی کرده است و مؤمنان را نیز به این امر دعوت می‌نماید. در رابطه با معنای صلوات خدا و فرشتگان و مؤمنان در آیهٔ شریفه تنها به تحلیل روایتی از امام صادق« علیه‌السلام » می‌پردازیم.

عن ابن أبی حمزه عن أبیه قال: سألت أبا عبدالله« علیه‌السلام » عن قول الله عزوجل: «ان الله و ملائکتة یصلون علی النبی یا ایها الذین آمنوا صلوا علیه و سلموا تسلیما» فقال:«الصلاة من الله عّزوجّل رحمة، و من الملائکة تزکیة و من الناس دعاء و اما قوله عزوجل: «و سلموا تسلیما»؛ یعنی التسلیم له فیما ورد عنه».( عبد علی بن جمعه العروسی الحویزی، تفسیر نور الثقلین، ج4، قم، موسسهٔ اسماعیلیان، چاپ چهارم، 1412ق، ص303)

ـ راوی می‌گوید: از امام صادق« علیه‌السلام » سؤال کردم که منظور از سخن خداوند در قرآن که می‌فرماید: «ان الله و ملائکته...» چیست؟ حضرت فرمودند: صلوات خدا بر پیامبر همان رحمت اوست و از سوی فرشتگان تزکیه است و از جانب مؤمنان دعای «اللهم صل علی محمد و آل محمد» است و معنای «و سلموا تسلیما» تسلیم بودن و پای‌بندی در برابر فرمان‌هایی است که از ناحیهٔ آن حضرت در شرع مقدس اسلام وارد شده است.

 

صلوات

 «إِنَّ اللّهَ وَ مَلائِکتَهُ یصَلُّونَ عَلَی النَّبّی یا أَیهَاالَّذینَ آمَنوا صَلُّوا عَلَیهِ وَ سَلِّموا تَسْلیما؛(احزاب/56.)

صلوات خدا بر پیامبر« صلی‌الله‌علیه‌وآله » و آل او همان ظهور و تجلی وجودی و ایجادی حضرت حق به فیض رحمانی در ظرف تعین و مجلای أتّم خویش؛ یعنی حضرت ختمی مرتبت« صلی‌الله‌علیه‌وآله » و اهل‌بیت« علیهم‌السلام » است که نتیجهٔ آن، ارتقای مراتب قربی و ظهوری آن بزرگواران است؛ پس هر اندازه تجلیات رحمانی حق تعالی در این ظرف ـ که ظرف تعین تام ظهوری حضرت حق است ـ شکوفا شود، آثار این تجلیات به طور سعی و انبساطی از این تعین به دیگر مراتب تعینات سرایت و انعکاس تمام‌تر می‌یابد و سبب قرب و وصول هرچه بیش‌تر آن‌ها می‌شود؛ بر این پایه آثار و برکات صلوات خدا بر پیامبر« صلی‌الله‌علیه‌وآله » و آل او نه تنها متوجه آن حضرات است، بلکه به تبع آنان متوجه همهٔ موجودات؛ بویژه مؤمنان و فرستندگان صلوات است.

 

راه امام ....

حسین (ع)

راه کاروان عشق

مه هاشمی

مه هاشمی 

إِلهی بِحَقِّ الهاشِمِی مُحَمَّدٍ

وَحُرْمَهِ اَطْهارٍ هُمْ لَک خُضَّعٌ

خدایا به پاس محمد  ، امین

مه هاشمی، سرور مُلک و دین

به پاس جهان مظهر لا مکان

به پاس نبی، روح پاک جهان

به پاس علی  لطف حق‌آشیان

که باشد نگار زمین و زمان

به اطهار حق، دودمان صدیق

به آن رهبرانِ به‌حق در طریق

به رخسار پاک علی  و بتول علیهاالسلام

به آن رهنمایانِ راه رسول

بر آن دلبران نگار وجود

بر آن گل‌رخان همه در سجود

قرارم بده در صف عاشقان

فداگشتگان ره جانِ جان

نور ام ابیها (س) درملکوت وناسوت

حضرت زهرا علیهاالسلام از اصحاب کسا، یعنی از خمسهٔ اولای وجود هستند؛ پنج تنی که اصل خلقت عالم می‌باشند و دیگران از پرتو نور آن حضرات علیهم‌السلام آفریده شده‌اند. برای نمونه، در روایات است که تمامی فرشتگان از نور امام حسن علیه‌السلام آفریده شده‌اند که فرزند حضرت زهراست. شهیدان عالم به نور امام حسین علیه‌السلام وابسته هستند که نور دیدهٔ حضرت زهراست و صاحب رزق عالم هستی، حضرت امیرمؤمنان علیه‌السلام است که همسر زهراست و صاحب «أَو أَدنی» در همهٔ هستی، تنها پیامبر خداست که پدر زهراست و ما از آنان به خمسهٔ اولی تعبیر می‌کنیم. خلقت دوم عالم هستی از «تسعهٔ ثانیه» است که نُه امام معصوم از نسل امام حسین علیه‌السلام هستند و آنان نیز فرزندان حضرت فاطمهٔ زهرا علیهاالسلام می‌باشند.

 امام حسین علیه‌السلام اصل معصومین هستند؛ چرا که ایشان آخرین پنج تن و پدر نُه امام معصوم می‌باشند: «وتسعة من ولد الحسین علیه‌السلام » و پنج تن آل عبا، اصل معصومین علیهم‌السلام به شمار می‌روند که: «فَضَّلْنَا بَعْضَهُمْ عَلَی بَعْضٍ». در مرکز پنج تن علیهم‌السلام حضرت فاطمهٔ زهرا علیهاالسلام قرار دارد که حدیث کسا بیان‌گر آن است. پدر، شوهر و دو فرزند آن حضرت علیهم‌السلام از یک نور هستند که همان نور حضرت زهراست و ایشان زهرهٔ زمین می‌باشد.

نور ام ابیها(س) درملکوت وناسوت2

مقامات معنوی و خلقی حضرت فاطمهٔ زهرا علیهاالسلام jتاکنون به‌درستی در جایی تبیین نشده است. سبب این امر آن است که این مقامات به سبب شدت ظهوری که دارد و به دلیل آن‌که در اوج نورافشانی است و کانون نور و نقطهٔ هستی می‌باشد، قابل رؤیت نیست و خفای آن از شدت ظهور آن است و کمال تجلی و نورافشانی آن است که سبب می‌شود کسی را یاری رؤیت این مقامات و توان تبیین آن نباشد. وانگهی هر دیده و نوری خود از آن حضرت است. وجود شیعیان، نور است و آنان از نور و گِل حضرات چهارده معصوم علیهم‌السلام خلق شده‌اند و پرتو نور نمی‌تواند منبع نور را به تمام و کمال درک نماید و بر این اساس، نمی‌توان از کسی انتظار داشت آن را توضیح دهد.

همچنین آیات و روایاتی که نسبت به مقام نورانیت و فصل نوری حضرت زهرا علیهاالسلام و باب ولایت ایشان در دست داریم، بسیار پیچیده است و ثقل کامل در آن وجود دارد و کسی که در این متون مطالعه دارد، در پرتگاه‌های سخت و نف‍س‌بری قرار می‌گیرد. آن حضرت در رأس مخفی و در باطن مخروط ولایت قرار دارند و رأس ظاهر آن، جایگاه جناب نبی مکرم اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله است. مقام ولایت حضرت زهرا علیهاالسلام از پیچیده‌ترین مباحث ولایت و از عمده‌ترین معضلات آن است و کسی که ولایت آن حضرت علیهاالسلام را نشناسد، در ایمان خود نه کمال دارد و نه حتی سلامت. در این زمینه نباید کم‌ترین شکی به خود راه داد که:

«الْحَقُّ مِنْ رَبِّک فَلاَ تَکونَنَّ مِنَ الْمُمْتَرِینَ»(بقره / 147).

نور ام ابیها سلام الله علیها در ملکوت و ناسوت1

نور ام ابیها سلام الله علیها در ملکوت و ناسوت

یکی از معضلات باب ولایت، حضرت زهرا علیهاالسلام است و هرگز ولایت کسی بدون شناخت ایشان، کامل و حتی سالم نمی‌شود. تمامی حب و بغض اسلام در تولی به حضرت زهرا علیهاالسلام و تبری از دشمنان ایشان است.

 

سیرمحبوبان 4

هم‏چنین است آیه‏ى «إِنِّی عَبْدُ اللَّهِ آَتَانِیَ الْکِتَابَ وَجَعَلَنِی نَبِیّا»⁽¹⁾. حضرت عیسى در بدو تولد خود چنین مى‏گوید بى آن که سعى و تلاشى براى یافتن نبوت و کتاب داشته باشد. آنان از کسانى نیستند که در راه چیزى پیدا کنند. آن هم چیزى که بسیار جزیى است. افزون بر معرفت و عرفان محبوبى که اعطایى است برخى از استعدادها و نیز نیروى خردمندى انسان‏ها نیز اعطایى است؛ چنان‏که در روایت است:

«عن أبی هاشم الجعفری قال: کنّا عند الرضا علیه‏السلام فتذاکرنا العقل والأدب فقال: یا أبا هاشم العقل حباء من اللّه‏ والأدب کلفة، فمن تکلّف الأدب قدر علیه، ومن تکلّف العقل لم یزدد بذلک إلاّ جهلاً»⁽²⁾.

سابقه و پیشینه‏ى هر کسى در نحوه‏ى آفرینش و حرکت ناسوتى وى بسیار مؤثر است. کسى مسیرى دارد که طاهر و پاک به دنیا مى‏آید و دیگرى از مسیرى آمده است که بوى منجلاب را با خود دارد. انسان در دنیا ظهورى از داشته ‏هاى پیشین خود در دیگر عوالم است. هر کسى هرچه هست از پیشینه و سابقه‏ى خود دارد. جبرى هم در کار نیست؛ چرا که همه چیز به عشق نقش زده شده است و عشق جاى جبر و اختیار نیست. بحث جبر، بحثى استعمارى براى فریفتن توده ‏هاست که خلفاى

---

1. مریم / 30.

2. محمد بن یعقوب کلینى، الکافى، ج 1، ص 23 ـ 24.

جور صحنه‏ گردان و مروج آن بودند و آیه‏ى سعى نیز تنها در پاره ‏اى از کارها موضوع دارد. البته آدمى نسبت به آینده‏ى خود اراده و اختیار نسبى دارد. یکى از سوابق برخى پدیده‏ ها، نطفه‏ اى است که از آن آفریده شده است. انسانى ضعیف به دنیا مى‏آید و سعى وى مناسب با ضعفى است که دارد و یکى قوى است و متناسب با توان و وقت خود در ناسوت همت دارد و کار مى‏کند، امّا نه قوه و نه ضعف از سعى و تلاش نیست و ریشه در پیشینه‏ى فرد دارد. آدمى نسبت به آینده مى‏تواند به صورت جزیى مؤثر و کارآمد باشد، اما از گذشته‏ى خود تنها متأثر و منفعل است. هر فکر و حرکتى خلاصه ‏اى از گذشته‏ى آدمى است که ظاهر مى‏شود. گذشته‏ اى که پدر و مادر، محیط و جامعه، تنگى و گستردگى عالَم، سرما و گرما، خاک محل زندگى و لقمه و نیز ارواح طیبه یا خبیثه در آن اثر داشته ‏اند.

شارح در پایان معناشناسى خود از این روایت، واژه‏ى «المهترُّ» را چنین معنا مى‏کند: «المحیَّر الذی لا رأی له فی غیر ما شعف به». در این که «ما شعف به» را مى‏توان «ما شغف به» خواند اشکالى نیست و تفاوتى که در معناى آن پیش مى‏آید چنین است که «شعف» حب شدید است اما «شغف» حب شدیدى است که حالت بیمارى به دوستدار دست مى‏دهد و هیمان او را فرا مى ‏گیرد.