چرا انسان در دنیا بلا و مصیبت می‌بیند؟1

چرا انسان در دنیا بلا و مصیبت می‌بیند؟

مقام جمعی انسان اقتضا می‌کند در ظرف مظهری متخلق به تمامی اسما و صفات الهی اعم از صفات جمال و صفات جلال شود. در مرتبه تخلق به صفات جلالی، ابتلا به بلایا قرار دارد و  برای تحقق و ظهور این صفات در انسان، ابتلا به بلایا و نازکشی از این چهره حق‌تعالی امری قهری است.

 افزون بر این، عدل اتم خداوند که اقتضای عالَم است و  زمین و آسمان به آن برپاست، ایجاب می‌کند اولیای خدا در ناسوت و دنیا دور از بلا نباشند. عافیت در همه حال امری کمالی نیست و عافیت دوری از بلا شدیدترین نوع عافیت است. اهل باطل که عافیت به آنان داده می‌شود خالی از صفا و باطن می‌باشند  و آنان نه صفای باطن دارند و نه آخرت و اگر در دنیا نیز به بلایا و دردها گرفتار گردند، ملاحظه عدل نسبت به آن‌ها نشده است؛ از این رو صفت عدل خداوند می‌طلبد که اولیای وی که هم صفای باطن دارند و هم آخرت، در دنیا  مبتلا گردند و اهل  باطل در عافیت و رفاه قرار گیرند. بلایا و دردهای اخروی‌ اولیای خدا در دنیاست؛ همان‌طور که اهل باطل بلایا و محن دنیوی‌شان در آخرت است . انسانی که مقام جمعی دارد، باید همه چیز داشته باشد؛ هم عافیت و هم بلا،حال یا در دنیا یا در آخرت و در حال ایمان یا کفر. این‌ امر لحاظ جمعی این صفت انسانی در خصوص درد و بلاست.

ابتلای اولیای خدا یک ضرورت دنیایی دارد و اولیای خدا باید بلایا را درک کنند. علّی‌ اصلی آن نیز داشتن مقام جمعی و مقتضای عدل اتم خداوندی است. اولیای خدا بیش‌تر از اهل دنیا بلایا و دنیا را درک می‌کنند، اما خود را به دنیا آلوده نمی‌کنند. همان‌طور که طبیب بیماری را بهتر از بیمار می‌شناسد بدون آن‌که خود بیمار باشد. مقتضای عدل است که اولیای الهی بلاکش شوند بدون این‌که سقوط نمایند اما حکمت بلایا به این که بلا ثواب دارد و باعث کمال می‌شود و مانند آن، امور عرضی و فرعی این بحث است البته محنت می‌تواند برای امتحان و ترفیع درجه یا تنبیه ‌باشد.