شرح نوآور و انتقادى «سیر سرخ»2

عرفانى که صاحب «منازل السائرین» در کتاب خود آورده و شارح کاشانى آن را تبیین کرده است با آن‏که بهترین متن عرفانى را دارد، اما عرفان محبى است که بیش‏تر از عارفان اهل سنت تأثیر گرفته است و نمى‏ تواند نقش عرفان عصمتى را ـ که عارفان آن از امام معصوم علیه ‏السلام درس مى‏ گیرند و سینه ‏چاکان معرفت آن، محبوبى مى ‏باشند ـ داشته باشد. کتاب «منازل السائرین» با آن که تنها متن علمى در حوزه‏ى عرفان عملى و اخلاق عرفانى است، گزاره‏ هاى آن کم‏تر مى ‏شود که اندیشه‏ هاى عرفانى حضرات معصومین علیهم ‏السلام را در خود داشته باشد و امید است این شرح براى نخستین بار خلأ یاد شده را به نیکى پر نماید و عرفان عملى را بر پایه‏ى خرد و شریعت بنا نهد و آن را بر اساس فرهنگ شیعى سامان دهد و عرفان عملى شیعه را که به سبب چیرگى فضاى تقیه و فشار حکومت‏ها و دنیاى استکبار به محاق رفته است زنده نماید. البته نقش کارگزاران وقت در این زمینه حایز اهمیت بسیار است، هرچند همواره چنین بوده است که ظاهرگرایان با نفوذ در بدنه‏ى دولت‏ها از نشر و ترویج علوم معرفتى نهفته در فرهنگ شیعى و فرهنگ حضرات معصومان علیهم‏السلام که در نظام اجتهاد و استنباط روشمند به دست عارفان شیعى و در سینه‏ هاى آنان قرار دارد مانع مى ‏گردند و براى ترویج آن، چالش‏ها ایجاد مى‏ کنند، افتراها مى‏ بندند و از هیچ ددمنشى دریغ نمى ‏ورزند.

ما سال‏هاست که تلاش داریم در دروس عرفانى خود عرفان محبوبى عصمتى را مدرسى نماییم. بر این پایه، کتاب‏هایى را که در عرفان نظرى خوانده مى‏شود؛ یعنى «تمهید القواعد»، «فصوص الحکم» و «مصباح الانس» را شرح نموده و تمامى گزاره‏ هاى آن را یک به یک بر اساسفرهنگ اهل بیت علیهم‏السلام نقادى و بازنگارى نموده و افزون بر شرح محتواى آن، به نقد داده‏ هاى آن پرداخته و پیرایه‏ هاى آن را خاطرنشان شده و با تقریر متن و شرح و تعیین گزاره ‏هاى صادق و حق و گزاره‏ هاى نادرست آن، کاستى‏ ها و مشکلات علمى، عرفانى و عقیدتى آن را به صورت آزاد نقد و بررسى و سخن حق و صواب را بیان کرده و تمامى گزاره‏ هاى آن را تکمیل و هماهنگ با فرهنگ شیعى تصحیح نموده ‏ایم.