ولایت عمومی4
جامعه در مواردی سیری نابسامان و هدایتنشده داشته که از طرح گفتهشده فاصله گرفته است و در چنین فضایی که روحیهٔ لجبازی بر برخی حاکم است، دولت در حالی میخواهد از اقتدار ولایی خود استفاده کند که مغلوب افراد جامعه شده است و هرگونه دخالت وی ضعیفانه یا خشونتورزانه و بر پایهٔ زور و اجبار خواهد بود و نتیجهٔ چنین امر به معروفی معکوس خواهد بود؛ زیرا خشونت سبب لجبازی و گریز از امرپذیری میشود. برای نمونه، اسیدپاشی یکی از نمادها و مظاهر وجود خشونت در جامعه است. از سوی دیگر، این مطلب روانشناسی اجتماعی درست است که امر به معروف و نهی از منکر در جامعهٔ مهربان و مرحمتی و در بستر ولایت عمومی آن قابل اجرایی شدن است؛ وگرنه در جامعهای که به خشونت مبتلاست و از طرح ولایت عمومی دور افتاده است، اجرای امر به معروف، روح خشونت موجود و نهادینه شده در اجتماع را به خود میگیرد و به یکی از ابزارهای اعمال خشونت و نماد خشونتورزانه تبدیل میشود.