حکم شناسی موسیقی (موسیقی‌های نامتناسب)3
حکم غنا و موسیقی به اختلاف افراد و مرتبه‌ی آن‌ها تغییر می‌پذیرد؛ در این صورت، آن‌چه برای انسان‌های معمولی شایسته است، در خور صاحبان مروت نیست. احکام با توجه به افراد، مختلف می‌شود و فتاوا باید با لحاظ افراد و اشخاص، به گونه‌ی ویزیت فرد به فرد ارائه شود. به هر روی، استفاده از غنا و موسیقی حلال است؛ مگر آن که با باطل و حرامی همراه شود یا با فرد، تناسب نداشته باشد. در استفاده از موارد حلال، باید رعایت تمامی تناسب‌ها را نمود. برای نمونه، تیمپو را در کنار تابوت مؤمنی به صدا در نیاورد، همان‌گونه که نمی‌توان نماز را در هر مکانی خواند، بلکه خصوصیات، شرایط و تناسب را باید لحاظ نمود. همان‌گونه که کسی که مجلس عروسی دارد و همسایه‌ی وی عزادار عزیز از دست رفته‌ای است، رعایت احترام او را می‌نماید و از شور خود می‌کاهد. اگرچه بسیاری از امور حلال و برخی حرام است و ما در این کتاب، در مقام کشف حلال‌ها و حرام‌ها در شریعت هستیم، ولی بیش‌تر آن‌چه را که در این کتاب حلال و جایز می‌دانیم، برای افراد عادی است و باید تناسب‌ها را رعایت نمود. برای نمونه، درست است که ماهیت غناخوانی زنان و نیز رقص آنان اشکال ندارد، اما مؤمنان برتر باید حلال‌ها را با توجه به تناسب خود برگزینند.
مخاطب ما در این کتاب، جامعه‌ی جهانی است، از این رو، باید حکم همگانی داد، وگرنه خواص، خود قدر خویش را می‌دانند و پاکی و طهارت با امور عالی و ربوبی را که شعار دین است، پاس می‌دارند و البته چنین مؤمنانی نیازمند ویزیت شخصی و گرفتن نسخه‌ی خاص برای زندگی ناسوتی خود می‌باشند؛ زیرا احکام شریعت دارای مراتب است و برای هر کسی به تناسب مرتبه و شرایطی که دارد، حکمی خاص است. رعایت تناسب‌ها امری بسیار متنوع و در عین حال لازم است.
