مثانی2

«مثانى» از «ثنى» به معناى دوگانگى (قابلیت تنوع‏ پذیرى و انعطاف) به همراه توجه و ارتباط کامل است به گونه ‏اى که ترتیب و ترتب در آن لحاظ مى‏ شود. براى تقریب ذهن مى ‏توان طرف خواب فرش را مثال آورد که هر یک در کنار دیگرى و در هم مى ‏نشیند و هر یکى دیگرى را باز مى‏ کند. از این گفته نباید به روش تفسیرى «یفسّر بعضها البعض» گریز زد، زیرا این انعطاف و توجه بر هم نشستن است و تفسیر آیه به خود آیه را تثبیت مى‏ کند. هر آیه‏ اى بیان‏گر خود هست و ریتم یا خوابى دارد که بر هم مى‏ نشیند و با به دست آوردن آن، مى‏ توان به تفسیر آیه راه برد. اولیاى الهى بر آیات الهى که تأمل دارند سمت خواب آیه را به دست مى‏ آورند و مثانىِ آیه و چینش آن را کشف مى ‏کنند. مثانى هر آیه در نُت واژگان آن موجود است و از نت‏هاى هر آیه مى‏توان آن را به دست آورد بدون آن که به لغت‏ شناسى نیاز داشته باشد. با توجه به آن چه گفته شد «مثانى» به معناى «جُفت» یا دوباره نیست. مثانى هیأت به هم پیوسته‏ى آیات است که به گونه ‏ى طبیعى، فطرى و ریاضى در کنار هم نشسته و چیدمان گرفته است و چیدمان آن نیز با توجه به نظم پدیده‏ هاى هستى و هماهنگ با آن است؛ زیرا این کتاب از حقایق و ربوبیات و هستى و تمامى پدیده‏ هاى آن مى ‏گوید و آن را بازتاب مى‏ دهد.